Op de rol: ‘Ze lieten haar in het tehuis lijden’

‘Ik heb geen enkele band met mijn zus. Ze is geen zus voor mij. Vanaf mijn geboorte heeft ze mij vernederd en getreiterd. Ik heb een levenslang trauma.’ Jenny (58) heeft de toon gezet in de Leeuwarder rechtszaal, waar ze vandaag voor de politierechter zit omdat ze haar oudere zus vorig jaar zomer zou hebben beledigd en bedreigd. Het Openbaar Ministerie vond dat ze daarvoor een boete van 500 euro verdiende, maar daar wil Jenny niets van weten. Als er iemand in het beklaagdenbankje thuishoort, dan is het haar zus, vindt Jenny.

Haar zus is de oorzaak van het lijden van hun (overleden) moeder, weet Jenny. ‘Zij heeft mijn moeder laten opsluiten in Nieuw Mellens (een verpleeghuis voor dementen in Leeuwarden, red.), terwijl zij daar alleen 6 weken zou worden opgenomen voor observatie. Zij heeft een zorgmentor laten aanstellen, die geen moment naar mijn moeder heeft omgekeken. Ik had alles 15 jaar samengedaan met mijn moeder, en in 1 keer wordt in de rechtszaal bepaald dat ik niet meer besta. Ik was stront voor die zorgmentor. Er is nooit vastgesteld dat mijn moeder dement was. Dat was ze ook niet. Er was voldoende hulp om mijn moeder thuis te verzorgen, maar ze lieten haar in het tehuis lijden. Ze gilde het uit.’

Schamen

‘Er is zoveel gebeurd, ik weet niet waar ik moet beginnen’, huilt Jenny. Daar is politierechter Tom Wiersma wel achter, terwijl hij Jenny alleen maar vroeg of het klopte dat zij haar zus over de mail had beledigd en bedreigd. Zo zou Jenny hebben gemaild: ‘Je laatste dagen zijn geteld, ‘je had gestenigd moeten worden’ en ‘als je nog 1 keer Nieuw Mellens binnen durft te lopen en ik tref je daar aan, kom je er niet ongeschonden uit.’ Als Jenny even tot bedaren is gekomen, geeft ze toe dat ze haar zus mails heeft gestuurd, ‘maar in de mails die u voorleest staan dingen die ik niet heb gestuurd. Er is in geknipt.’ Dat de laatste dagen van haar zus zijn geteld is overigens helemaal waar, ‘want ze heeft kanker en ik hoop dat ze net zo zal lijden als mijn moeder.’ Dat haar zus niet ongeschonden Nieuw Mellens uit zou komen, is ook waar, ‘want ze moet zich verschrikkelijk schamen. Ze was alleen maar uit op de erfenis, terwijl mijn moeder het uitgilde.’ En die steniging? ‘Nadat ze tijdens een studie in Irak de vrouwen in een dorpje had opgestookt, is ze door de mannen met stenen bekogeld en door het Rode Kruis weggehaald.’

Begrip

Allemaal onzin dat haar zus zich bedreigd heeft gevoeld door haar mails, aldus Jenny. ‘Ze heeft denk ik last van een schuldgevoel. Ze weet dat ze mijn moeder heeft bestolen. Een deurwaarder is ook naar haar op zoek. En al die tijd heeft zij mij zwartgemaakt bij mijn collega’s en bij familieleden.’ Van een ordelijke verdeling van de strafzitting, waarbij eerst de feiten aan bod komen en dan de persoonlijke omstandigheden, komt vanmiddag in Leeuwarden niets terecht. Politierechter Wiersma lijkt er niet mee te zitten. Hij gedraagt zich niet als een olifant in een porseleinkast en gaat omzichtig te werk, maar hij maakt wél duidelijk dat deze zitting draait om de vermeende belediging en bedreiging en niet om Jenny’s zus. ‘Ik snap dat er veel spanningen in uw familie zijn, maar ik hoop dat u er begrip voor hebt dat we de problemen vandaag niet oplossen’, reageert de politierechter. Jenny werkt voor een deel op een school en zit voor een deel in de ziektewet. Ze wordt behandeld voor PTSS (posttraumatische stressstoornis).

Gespuugd

Jenny zou niet alleen haar zus hebben bedreigd. Ze zou de zorgmentor in het tehuis in zijn gezicht hebben gespuugd en hebben geroepen dat ze thuis een mitrailleur had liggen, die ‘deze week aan bod’ zou komen. Jenny: ‘Hij wilde mij weer niet te woord staan. Ik ontplofte, maar ik heb niet in zijn gezicht gespuugd. Ik heb een spuugbeweging gemaakt; zo van pffff.’ Haar raadsman Robert Snorn heeft een telefoonfilmpje gezien van de aanvaring in een gang van Nieuw Mellens. ‘Je ziet het niet, maar je hoort een spuuggeluid. Een fractie van een seconde later zie je de zorgmentor, die niet in zijn gezicht of zo wrijft. Hij is gewoon niet in zijn gezicht gespuugd’, aldus de raadsman. De zorgmentor wil voor die spuugpartij trouwens een schadevergoeding van 1.200 euro. ‘Ík behoor smartengeld te krijgen omdat hij mijn moeder heeft vermoord’, roept Jenny. Ze geeft wel geeft toe dat ze met een mitrailleur heeft geschermd, maar ‘zo wordt ook gepraat op de school waar ik werk.’

Onmacht

Officier van justitie Margreeth Meijer ziet veel frustratie, verdriet en onmacht bij Jenny. ‘Het is naar is om u zo te zien, maar zoals de rechter ook zei, vandaag gaat het daar niet over’, zegt de officier. ‘Het is een achtergrond, uw problemen lossen we niet op.’ Officier van justitie Meijer heeft moeite met de vermeende mailbedreigingen. ‘Ik had de context willen zien in het proces-verhaal. Wat is er geschreven, hoe is gereageerd? Dat heb ik niet helder. U hebt nare woorden gebruikt, maar het dossier is niet volledig genoeg om van een bedreiging te kunnen spreken.’ Dat Jenny de zorgmentor in zijn gezicht heeft gespuugd staat voor de officier wel als een paal boven water (1 getuige heeft dat gezien) en ook dat ze hem heeft bedreigd met een mitrailleur. Jenny liep tegen een muur en op koos voor drastische stappen, besluit de officier. Daarvoor verdient ze een geldboete, maar wel een voorwaardelijke van 500 euro. Jenny heeft de zorgmentor onheus bejegend, maar welke persoonlijke schade heeft hij geleden? Daar kan de officier ‘geen etiket’ op plakken. De politierechter zou zich daarom niet over de vordering van 1.200 euro moeten buigen.

Absurd

Officier van justitie Meijer heeft helemaal gelijk met de mails en de vordering van de zorgmentor, maar met dat spugen en de mitrailleur zit ze ernaast, vindt advocaat Robert Snorn. ‘Op basis van de beelden die ik heb gezien staat voor mij vast dat hij niet in zijn gezicht is gespuugd.’ Over de bedreiging met de mitrailleur kan de raadsman kort zijn: ‘Wat is dit nou? Dit is volkomen absurde taal. Niemand heeft toch de redelijke vrees dat deze overstuurde vrouw met een mitrailleur gaat schieten?’

Houvast

Politierechter Wiersma gelooft dat ook niet. ‘Die woorden werden in onmacht gesproken. Ik kan mij niet voorstellen dat de zorgmentor daadwerkelijk vreesde dat u naar huis zou gaan om een mitrailleur te halen.’ De mails aan haar zus waren volgens de rechter ook niet concreet genoeg om ze bedreigend te kunnen noemen. Hij vindt de spuugpartij wél bewezen (‘wat mij betreft is het zo: het ziet eruit als spuug en het voelt als spuug, dan is het dat ook.’) Omdat Jenny zich alleen heeft bezondigd aan spugen, geeft de politierechter haar een voorwaardelijke boete van 300 euro. En de schadevergoeding? De politierechter: ‘Wat de zorgmentor is overkomen, moeten we niet uitvlakken, maar ik zie geen onderbouwing van de vordering. Ik heb onvoldoende houvast om deze toe te wijzen.’

Lees hier meer 'Op de Rol'-verhalen.