Tot 8 jaar cel voor grootschalige drugsproductie 'Zilver'

Een 42-jarige hoofdverdachte is in de zaak ‘Zilver’, een grootschalige zaak over de productie en verwerking van grondstoffen tot xtc, veroordeeld tot 8 jaar gevangenisstraf. In deze zaak stonden 12 personen terecht, onder wie de man die eerder onterecht was veroordeeld in de ‘Puttense moordzaak’. Hij is veroordeeld tot ruim 2 maanden gevangenisstraf, de tijd dat hij in voorarrest zat. Daarnaast heeft hij een werkstraf gekregen van in totaal 360 uur. In 2 zaken kwam de rechter tot vrijspraak. De overige opgelegde straffen variëren van 80 uur werkstraf tot 4 jaar gevangenisstraf.

Criminele organisatie

Het onderzoek-Zilver gaat over de productie van MDMA en PMK op verschillende locaties in het land over de periode najaar 2011 tot 3 juli 2014. MDMA is de werkzame stof in xtc. PMK is de grondstof van MDMA. De rechtbank Gelderland oordeelde dat er sprake is geweest van een criminele organisatie waarvan de leden met elkaar op verschillende locaties op zeer professionele wijze MDMA en PMK hebben geproduceerd. Daarnaast zijn er op grote schaal voorbereidingen getroffen voor de productie van drugs en op de verschillende locaties grote hoeveelheden drugs gevonden.

Grootschalig

De rechtbank stelde vast dat er in Borculo, Nederhorst den Berg en Middelie drugs zijn gemaakt. Ook is bewezen dat er op meer locaties in het land voorbereidingshandelingen zijn gepleegd voor het bereiden van MDMA. Het gaat dan om Borculo, Kockengen, Middelie, Edam, Nederhorst den Berg, Putten, Dedgum, Zeewolde en Maartensdijk. Deze handelingen bestonden onder meer uit het laten maken van apparatuur voor een drugslaboratorium, het huren van een pand of loods en het betalen en bestellen van grondstoffen. Het ging hierbij ook om het vervoeren, het opslaan van grondstoffen, het maken van PMK en het uitdelen van telefoons. Een van de mannen maakte een cd-meubel om drugs naar het buitenland te smokkelen.

Hoofdverdachte

De hoofdverdachte in het onderzoek, een 42-jarige man uit Zwaag, voerde aan dat hij niet de producent was maar alleen spullen leverde waarmee je drugs kunt maken. Hij zou dus facilitator zijn geweest. Dit verweer was met name van belang omdat zijn rol van invloed zou zijn bij een veroordeling en het opleggen van een straf. De rechtbank kijkt hier anders tegen aan. Zij oordeelde dat de man uit Zwaag wel degelijk de producent was en ook degene was die de criminele organisatie aanstuurde. Andere producenten zijn ondanks het grote onderzoek niet in beeld gekomen. Op de plekken waar geproduceerd is, zijn ook geen concrete sporen gevonden die mogelijk van andere producenten afkomstig kunnen zijn.

Strafoplegging

Bij het bepalen van de straf is van belang dat het gebruik van synthetische drugs zoals xtc grote gezondheidsschade kan veroorzaken en veiligheidsrisico’s met zich brengt. Ook mag niet onderschat worden wat de milieuschade is van dit soort feiten, omdat het drugsproducenten vaak niet lukt om zich legaal van de chemische afvalstoffen te ontdoen. Verder heeft de rechtbank bij het bepalen van de straf steeds gelet op de onderlinge verhoudingen. De verschillen in straf brengen onder meer het verschil in rolverdeling tussen de verdachten tot uitdrukking. Gevangenisstraf van 8 jaarDe 42-jarige man uit Zwaag ziet de rechtbank niet alleen als producent en leider van de criminele organisatie gedurende meerdere jaren, maar hij had ook grote hoeveelheden drugs voorhanden. Het ging om ruim 10.000 xtc pillen en om in totaal ruim 75 kilo MDMA die nog niet in pillen was verwerkt. Voor de man uit Zwaag is het niet de eerste veroordeling voor drugsfeiten. In 2006 was hij ook al veroordeeld tot een lange gevangenisstraf. Nu is hij opnieuw en zeer grootschalig de fout in gegaan. Hij heeft daarbij bovendien andere mensen voor zijn karretje gespannen. Dit ging vaak om kwetsbare mensen die in financiële nood zaten en daardoor makkelijker over te halen waren om verkeerde keuzes te maken. De rechtbank legt daarom aan de man een gevangenisstraf van 8 jaar op. Gevangenisstraf van 4 jaarEen 47-jarige man uit Hilversum moet vanaf 20 november 2013 hebben geweten dat hij zich inliet met het voorbereiden van de productie van synthetische drugs. Zijn rol was ondergeschikt aan die van de man uit Zwaag, maar dat neemt niet weg dat zijn activiteiten van groot belang waren voor de organisatie en dat hij hoger stond in rangorde dan degenen die alleen uitvoerende taken deden. Zo bracht hij anderen in contact met de man uit Zwaag, regelde hij telefoons en was hij betrokken bij een transport van grondstoffen uit België waarvoor hij de chauffeur regelde. Hij had ook een grote hoeveelheid drugs voorhanden in Zeewolde. De man is eerder veroordeeld voor overtreding van de Opiumwet. De rechtbank legt de man daarom een gevangenisstraf op van 4 jaar waarvan 1 voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaar met bijzondere voorwaarden. Werkstraf van 360 uur De 56-jarige man uit Putten, die bekend is vanwege zijn onterechte veroordeling in de Puttense moordzaak, is via een oude bekende de criminele organisatie ingerold. Hij kon klussen gaan doen en zo wat extra’s verdienen. Hij had binnen de organisatie echter een ondergeschikte rol. Hij vervoerde spullen zonder overzicht te hebben van de omvang van de organisatie. Hij kreeg een vergoeding voor zijn diensten, maar er zijn geen aanwijzingen dat hij grote sommen geld heeft verdiend. Wat hij verdiende was nodig om van rond te komen. Hij stelde geen vragen, maar voerde opdrachten uit. Vanuit die positie heeft hij op enig moment ook in opdracht een grote hoeveelheid MDMA vervoerd en bij zijn zoon op zolder gezet. Hij was echter niet de eigenaar van de MDMA en daarmee ook niet degene die groot geld zou verdienen. Hij zou een beperkt bedrag krijgen als hij de tassen een tijdje op een droge plek kon laten staan. De rechtbank weegt de eerdere onterechte veroordeling van deze man zwaar mee. De nasleep van de onterechte veroordeling is van grote invloed geweest op het leven van de man en is onmiskenbaar van invloed op de keuzes die hij maakte. Als gevolg van de onterechte veroordeling is een posttraumatische stressstoornis geconstateerd die tot voor kort onbehandeld is gebleven. Het ontbrak de man daarnaast aan vaardigheden de problemen in zijn leven op een juiste manier aan te pakken. Na zijn vrijlating kreeg hij géén begeleiding terwijl de onterechte detentie diepe sporen bij hem en zijn gezin naliet. Daar komt bij dat publiekelijk excuus achterwege bleef. Het aura van de Puttense moordzaak bleef daardoor om hem heen hangen, en hangt nog steeds om hem heen, gezien alle aandacht die ook de huidige strafzaak weer heeft gekregen. De rechtbank constateert dat de man inmiddels de begeleiding heeft die hij na zijn onterechte veroordeling al had moeten krijgen. Twee jaar lang heeft hij meegewerkt aan reclasseringstoezicht (in het kader van zijn schorsing van de voorlopige hechtenis), dat is positief verlopen. Er is meer zicht gekomen op zijn financiële situatie, hij heeft met succes EMDR therapie gevolgd en het is hem gelukt bepaalde gedragspatronen te doorbreken. Hij werkt inmiddels als zzp'er en het lukt hem om daarmee een redelijk inkomen te verdienen. Door dit alles is het gevaar klein dat hij opnieuw strafbare feiten begaat. De man heeft voor deze zaak ruim 2 maanden in voorarrest gezeten wat tot herbeleving van zijn eerdere onterechte detentie heeft geleid. Dit alles maakt niet dat de man geen fouten heeft begaan. Maar de rechtbank vindt niet dat hij weer terug moet naar de gevangenis. Een gevangenisstraf die gelijk is aan het voorarrest is voldoende vergelding geweest. Daarnaast legt zij de man in totaal 360 uur aan werkstraffen op. Een werkstraf van 240 uur voor 1 feit en een werkstraf van 120 uren voor 2 andere feiten. Ook is een proeftijd opgelegd van 2 jaar met daaraan verbonden een voorwaardelijke gevangenisstraf van 6 maanden.De straf is aanzienlijk lager dan de officier van justitie eiste, maar de rechtbank is van oordeel dat dit zijn rechtvaardiging vindt in de overwegingen die hiervoor (en in het vonnis uitgebreider) staan beschreven. Gevangenisstraf van 10 maandenDe 32-jarige man uit Putten (en zoon van de hiervoor besproken man) had binnen de organisatie van de man uit Zwaag een ondergeschikte rol. Hij is via een bekende de organisatie ingerold. Hij kreeg een vergoeding voor zijn diensten, maar hij heeft geen grote sommen geld verdiend. Wat hij verdiende, had hij nodig om van rond te komen. Maar nadat hij wist waarin hij betrokken was geraakt, besloot de man om door te gaan met het uitvoeren van klussen voor de criminele organisatie. Hij is kort vóór 3 juli 2014, de dag van zijn aanhouding, zelfs een grotere rol in de organisatie gaan vervullen. Dit alles rekent de rechtbank hem zwaar aan en maakt dat zij hem een gevangenisstraf oplegt van 10 maanden onvoorwaardelijk*. Daarnaast krijgt de man een proeftijd van 2 jaar met een voorwaardelijke straf van 5 maanden. Deze straf is lager dan geëist. Dit laatste heeft ermee te maken dat de rechtbank minder bewezen vindt dan de officier van justitie. Daarnaast houdt de rechtbank - meer dan de officier van justitie - rekening met het lange voorarrest en het feit dat de man ‘first offender’ is. Tijdens het reclasseringstoezicht van de afgelopen 2 jaar heeft de man geleerd zijn gedragspatronen te herkennen en daarmee anders om te gaan. De rechtbank schat de kans gering dat hij opnieuw een strafbaar feit zal begaan. Ook bij hem speelt de onterechte veroordeling van zijn vader een blijvende rol in zijn leven. Het heeft er onder meer toe geleid dat de man al jong de druk voelde om goed voor zijn naasten te zorgen. Dit heeft echter niet zo zwaar meegewogen als bij zijn vader. Gevangenisstraf van 18 maandenDe 38-jarige man uit Amsterdam heeft diverse klussen gedaan terwijl hij wist dat zijn opdrachtgever zich bezighield met drugsfeiten. Hij maakte ruim anderhalf jaar deel uit van de organisatie. Hij nam daarmee langer deel dan beide mannen die hiervoor zijn besproken, die ook uitvoerders waren en binnen de organisatie hiërarchisch ongeveer een gelijkwaardige positie innamen. Bij dit handelen past een gevangenisstraf. De rechtbank veroordeelt de man daarom tot een gevangenisstraf van 18 maanden* waarvan 6 voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaar. Werkstraf van 80 uurBij deze 50-jarige vrouw uit Vinkeveen is alleen bewezenverklaard dat zij 16,5 gram MDMA bij zich had. De rechtbank legt aan haar een werkstraf van 80 uur op. Gevangenisstraf van 30 maandenEen 63-jarige man uit Weesp stelde een ruimte in Nederhorst den Berg aan de hoofdverdachte ter beschikking om MDMA te produceren. De rechtbank vindt ook bewezen dat deze man heeft geholpen bij het produceren. Bovendien is een grote hoeveelheid drugs, 11 kilo MDMA,12 kilo amfetamine en 157 pillen, bij hem aangetroffen. De man is eerder veroordeeld voor overtreding van de Opiumwet. Om hem ervan te weerhouden opnieuw een dergelijk strafbaar feit te begaan, legt de rechtbank aan hem een gevangenisstraf op van 30 maanden* waarvan 6 voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaar. Voorwaardelijke gevangenisstrafEen 77- jarige man uit Dedgum is veroordeeld voor het bezit van 4 pillen (MDMA en amfetamine) en 1 kilo metamfetamine. Daarnaast verrichte hij strafbare voorbereidingshandelingen. Hij stelde zijn schuur, waar een drugslaboratorium voor de productie van PMK in aanbouw werd aangetroffen, aan de hoofdverdachte ter beschikking. Uit het rapport van de reclassering komt naar voren dat de man ernstige gezondheidsproblemen heeft maar dat er geen andere problemen spelen. Bijzondere voorwaarden worden daarom niet nodig gevonden. De rechtbank is tot een veel beperktere bewezenverklaring gekomen dan waar de officier van justitie bij zijn eis vanuit ging. De man heeft bovendien ruim 3 maanden – 97 dagen – in voorarrest gezeten. Als dit wordt afgewogen tegen de andere veroordeelden dan heeft er al genoeg vergelding plaatsgevonden. De rechtbank legt aan hem een gevangenisstraf op van 187 dagen* waarvan (187 - 97 dagen =) 90 dagen voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaar. Gevangenisstraf 12 maandenEen 39-jarige man uit Almere maakte een cd meubel in opdracht van de hoofdverdachte. Hierin konden drugs verstopt worden voor de export naar het buitenland. Daarnaast zijn drugs op plafondplaten gevonden, meer dan 10.000 pillen en ruim 14 kilo MDMA. De man uit Almere stemde er vanwege financiële problemen mee in om zijn kennis en kunde als timmerman in te zetten voor het smokkelen van drugs. De bewezen verklaarde feiten maken een deels onvoorwaardelijke gevangenisstraf noodzakelijk. De rechtbank legt een gevangenisstraf van 12 maanden op* waarvan 6 voorwaardelijk. Werkstraf van 240 uurOndanks dat deze 28-jarige man uit Putten (zoon van de eerder genoemde man uit Putten) op zijn zolder 47 kilo MDMA aanwezig heeft gehad, legt de rechtbank aan hem géén onvoorwaardelijke gevangenisstraf op. De man heeft op verzoek van zijn vader gehandeld en zou maar een beperkte vergoeding krijgen. En ook zijn vader handelde weer voor iemand anders. Het bewaren van de harddrugs op zolder was een eenmalige domme actie waarbij de verhouding tot zijn vader een grote rol heeft gespeeld. De man had beter moeten weten en een straf is op zijn plaats. Hij heeft vijftien dagen, in volledige beperking, in voorarrest gezeten, wat hij als zeer zwaar heeft ervaren. Opnieuw opsluiten kan ertoe leiden dat hij zijn baan en zijn woning kwijtraakt. Die gevolgen staan niet in verhouding tot wat er werkelijk is gebeurd. Hierbij is ook van belang dat het inmiddels meer dan twee jaar geleden is dat hij dat hij de drugs heeft bewaard en dat de man niet eerder met justitie in aanraking is geweest.